جزئیات

تاریخچه و وجه تسمیه اثر: در اردیبهشت ماه سال 1381 مقارن با اربعین حسینی، پیکر مطهر هشت شهید گمنام دوران دفاع مقدس در تپه‌ای واقع در پارک جنگلی ناهارخوران شهر گرگان به خاک سپرده شدند و این تپه به نورالشهدا شهرت یافت. طی سال‌های ابتدایی از زمان تدفین، ساماندهی در اطراف مزار این شهدا صورت گرفته بود و در سال 1387 برای طراحی و اجرای یادمانی روی مزار این شهدا تصمیم گرفته شد و در سال 1389 عملیات اجرایی ساخت یادمان آغاز و در سال 1390 تکمیل و به بهره برداری رسیده است. سبک و معماری طراحی : در معماری ایران فضای خالی جوهر اصلی معماری پنداشته می‎شود و ماده در حقیقت ابزاری است در راستای تعریف این فضا و شاید گفت معماری ایرانی هنر سازماندهی فضای خالی بوده است. این فضا در مساجد ایرانی و به خصوص صحن آنها کاملا محسوس است. در طراحی یادمان شهدای گمنام (گرگان- ناهارخوران) این فضای خالی ضمن یادآوری حضور شهدا با الهام از الگوی مساجد دو ایوانی شکل گرفته است. دو دیوار با پیکره‎ای ایوان مانند به یکدیگر نزدیک می‎شوند و میان خود فضایی پدید می‎آورند که از فضای طبیعی پیرامون مجزا است. این دو دیوار روبروی هم که مزار شهدا را دربرگرفته و در حرکت خود به بالا و در مسیری منحنی تبدیل به دو خط صاف روبروی هم می‎شوند. از این دو دیواره ایوان مانند بازشوهایی لوزی شکل جدا شده که به آنها بافتی هماهنگ با نمادها و نقش‎مایه‎های منطقه را ارائه می‎دهند. این بازشوها که با خط بنایی و توسط اسماء مقدس (الله، محمد، علی) زینت داده شده‎اند، علاوه بر ایجاد پیوند بصری بین فضای داخل و پیرامون یادمان، با توجه به مرطوب بودن فضای جنگل به جریان هوای محیط اجازه حرکت و عبور می‎دهند. جهت پایداری و دوام مورد نیاز در بنای یادمان، همچنین هماهنگی با محیط جنگلی پیرامون، مصالح موردنیاز در نظر گرفته شده است. ارتفاع این یادمان 16 متر است و الگوی محراب و قالی های ترکمن و ایده دیوار دفاعی تاریخی گرگان عنصر اصلی و مشخصه معماری آن را تشکیل می دهد که به منظور ماندگاری در برابر عوامل جوی، با استفاده از بتن ساخته شده است. خصوصیات نمای یادمان : -وجود 112 عدد لوزی در دیواره یادمان بعلاوه 2 عدد لوزی ورودی ، جمعا 114 لوزی، به نشانه تعداد سوره های قرآن کریم. - شباهت المان از نمای داخلی به دو محراب رو به روی هم به معنای محل جنگ و مظهر نماز ستون دین. - از نمای شمال به جنوب نمایانگر دو بال است که سنگ مزار شهدای گمنام را در بر گرفته اند. - از نمای شرق به غرب نمایانگر طرح قالیچه ترکمن و نماد صنایع دستی بومی استان گلستان است. - دارای 5 ردیف 8تایی لوزی، برگرفته از 5 تن آل عباء و 8 شهید گمنام خاکسپاری شده در این یادمان است. - نمای کلی شبیه برج نگهبانی و سنگر می باشد که از طرح دیوار دفاعی تاریخی گرگان، الهام گرفته شده است. ویژگی های خاص بنا : در این یادمان که با الهام گیری از معماری اسلامی- ایرانی ساخته شده است. تناسب بین رنگ ها، شیوه طراحی و معماری سبب شد تا این یادمان یکی از شاخص ترین پروژه های بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس به شمار برود و این طرح که می تواند الگویی برای ساخت یادمان هایی با محوریت انقلاب اسلامی و دفاع مقدس باشد، با بتن نمایان و بافت و رنگ چوب است.

اطلاعات

• شهر : گرگان

• تاریخ ساخت : 13-02-1381

• آدرس : گرگان - بلوار نهار خوران - تپه نورالشهدا